เครียดเรื่องเงิน ทำยังไงดี? 9 วิธีรับมือที่คุณทำได้ทันที

เครียดไม่มีเงินใช้ ทำไงดี? — คำถามนี้ไม่ใช่เรื่องแปลกเลยสำหรับพี่มนุษย์ในยุคนี้ที่ต้องเจอกับค่าครองชีพสูง รายได้ไม่แน่นอน และภาระหนี้สารพัด แต่ข่าวดีคือ… การจัดการเงินไม่ใช่เรื่องยากเกินไป และพี่สามารถเริ่มต้นได้ทันทีด้วยตัวเอง เหมียวจะพาไปดูวิธีที่เข้าใจง่าย ทำได้จริง และช่วยให้พี่ค่อย ๆ คลายความเครียดลงได้
สาเหตุของความเครียดทางการเงินของคนไทยคืออะไร
พี่มนุษย์เคยรู้สึกไหมว่า…ทำงานแทบตาย แต่เงินก็ไม่เคยพอ? ความรู้สึกแบบนี้ไม่ได้เกิดกับพี่คนเดียว เพราะจากข้อมูลและการสังเกตของเหมียว พบว่าคนไทยจำนวนมากต้องเผชิญกับ "ความเครียดเรื่องเงิน" จากหลากหลายปัจจัยที่ซับซ้อน โดยเฉพาะ 3 สาเหตุหลักที่มักเกิดขึ้นบ่อยที่สุด:
1. ขาดการวางแผนทางการเงิน
หลายคนไม่มีความรู้พื้นฐานการเงิน เช่น การทำงบประมาณรายรับ-รายจ่าย หรือการจัดลำดับความสำคัญของค่าใช้จ่าย ทำให้ขาดการวางแผนการเงินครอบครัวและส่วนบุคคล ทำให้เงินที่หามาไหลออกโดยไม่รู้ตัว แถมยังไม่มีเงินสำรองไว้ใช้ยามฉุกเฉินอีกต่างหาก
2. รายได้ไม่แน่นอน
กลุ่มอาชีพอิสระอย่างฟรีแลนซ์ พ่อค้าแม่ค้า หรือแรงงานรับจ้างทั่วไป มักมีรายได้ที่ขึ้นอยู่กับงานในแต่ละวัน ทำให้การวางแผนการเงินฟรีแลนซ์ พ่อค้าแม่ค้าในระยะยาวกลายเป็นเรื่องยาก บางเดือนได้มาก บางเดือนไม่พอใช้ ส่งผลให้เกิดความเครียดสะสม
3. ปัญหาหนี้สิน
พี่มนุษย์หลายคนมีหนี้จากหลายทาง ทั้งหนี้บัตรเครดิต สินเชื่อส่วนบุคคล หรือแม้แต่หนี้นอกระบบ ซึ่งนอกจากจะต้องจ่ายดอกเบี้ยที่สูงแล้ว ยังส่งผลต่อสุขภาพจิตและการใช้ชีวิตประจำวันอีกด้วย
ทั้งหมดนี้คือภาพรวมของปัจจัยที่ทำให้ "ความเครียดเรื่องเงิน" กลายเป็นเรื่องใกล้ตัวสำหรับพี่มนุษย์ในยุคนี้ แต่ข่าวดีก็คือ พี่สามารถเริ่มต้นเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ได้ทันที จากการเข้าใจสาเหตุเหล่านี้ให้ชัดเจนก่อน แล้วค่อย ๆ วางแผนรับมือไปพร้อมกับเหมียวในหัวข้อต่อ ๆ ไป

เครียดไม่มีเงินทําไงดี ต้องเริ่มแก้จากตรงไหน
คำถามยอดฮิตของพี่มนุษย์ยุคนี้: "เครียดไม่มีเงินทําไงดี" คำตอบคือ — เริ่มจากการเข้าใจพฤติกรรมทางการเงินของตัวเองก่อน แล้วค่อย ๆ ลงมือแก้ไขไปทีละจุด อย่าพึ่งท้อ เพราะแม้พี่จะอยู่ในจุดที่รายได้น้อย หรือมีหนี้หลายก้อน ก็ยังสามารถวางแผนจัดการได้ด้วยวิธีต่อไปนี้:
1. รู้จักตัวเองก่อนด้วยการบันทึกรายรับ รายจ่าย และหนี้ทั้งหมด
เริ่มจากการ "เห็นภาพรวม" ของการเงินตัวเองชัด ๆ ว่ามีรายรับเท่าไหร่ รายจ่ายอะไรบ้าง และมีหนี้อยู่กี่ก้อน แนะนำให้ใช้แอปจดบันทึกที่ตอบโจทย์สังคมไร้เงินสดเช่น "เหมียวจด" ที่ช่วยแบ่งหมวดหมู่ชัดเจน ใช้ง่าย ไม่ยุ่งยาก
2. แยก "รายจ่ายจำเป็น" กับ "รายจ่ายฟุ่มเฟือย" ออกจากกันให้ได้
พี่อาจจะไม่รู้ตัวว่าเงินหายไปกับค่าอาหารแพง ๆ กาแฟแก้วละร้อย หรือของที่ซื้อเพราะ "อยากได้" ไม่ใช่ "ต้องใช้" มีพฤติกรรม shopaholic การรู้เท่าทันสิ่งเหล่านี้ จะช่วยให้พี่จัดลำดับความสำคัญของเงินได้ดีขึ้น
3. วางแผนจัดการหนี้ด้วยกลยุทธ์ที่เหมาะกับตัวเอง
ลองใช้วิธี Snowball (เริ่มจ่ายหนี้ก้อนเล็กก่อน) เพื่อสร้างกำลังใจจากความสำเร็จเล็ก ๆ หรือ Avalanche (จ่ายหนี้ดอกเบี้ยสูงก่อน) เพื่อลดดอกเบี้ยรวมและเพิ่มสุขภาพการเงินที่ดีในระยะยาว เลือกให้เหมาะกับนิสัยการเงินของพี่ได้เลย
4. ใช้ทฤษฎี Latte Factor ลดค่าใช้จ่ายเล็ก ๆ น้อย ๆ
อย่ามองข้ามรายจ่ายจุกจิก เช่น กาแฟ แก้วละ 70 บาททุกวัน รวม ๆ เดือนนึงก็เป็นพัน! ถ้าพี่หักค่าใช้จ่ายนี้มาเก็บออมหรือใช้หนี้แทน จะช่วยให้การเงินพี่ดีขึ้นเร็วขึ้น
5. หางานเสริมที่เหมาะกับเวลาว่าง
หา side hustle คือรายได้เสริม ไม่ว่าจะเป็นพาร์ทไทม์, รับงานฟรีแลนซ์, ขายของออนไลน์, หรือแม้แต่ทำอาหารส่งเดลิเวอรี่ แค่เริ่มต้นจากจุดเล็ก ๆ รายได้เสริมก็สามารถกลายเป็นเงินก้อนสำคัญได้
6. ลองใช้ระบบซอง หรือแอปแยกหมวดรายจ่าย
เพื่อควบคุมงบในแต่ละหมวด เช่น ค่าอาหาร ค่าขนม ค่าน้ำมัน ฯลฯ จะได้ไม่ใช้เงินเกินตัว ลองใช้ "เหมียวจด" หรือระบบซองแบบญี่ปุ่นก็ช่วยได้เยอะ
7. อย่าลืมตั้งเป้าหมายการเงินเล็ก ๆ ไว้ให้ตัวเอง
เช่น เก็บเงินฉุกเฉินให้ได้ 3,000 บาทใน 3 เดือน หรือโปะหนี้ก้อนแรกให้หมดใน 6 เดือน เป้าหมายจะช่วยให้พี่มีแรงฮึด และวัดผลความคืบหน้าได้ชัดเจน

8. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญถ้ารู้สึกจัดการไม่ไหว
ไม่ว่าจะเป็นสหกรณ์ออมทรัพย์ ธนาคาร หรือหน่วยงานให้คำปรึกษาหนี้บางแห่ง ก็มีบริการให้คำแนะนำฟรี หรือเงื่อนไขผ่อนปรน อย่าอายที่จะขอความช่วยเหลือ
9. ให้เวลากับตัวเองและใจเย็นกับกระบวนการ
การจัดการเรื่องเงินเป็น "การวิ่งมาราธอน" ไม่ใช่ "วิ่ง 100 เมตร" พี่ไม่จำเป็นต้องแก้ทุกอย่างให้จบในวันเดียว แค่เริ่มต้นวันนี้ ก็คือก้าวสำคัญแล้ว
จะเครียดไม่มีเงินแค่ไหน ก็เริ่มจัดการได้ด้วย 9 ข้อนี้ พี่มนุษย์ไม่ต้องทำให้เพอร์เฟกต์ ขอแค่ลงมือทำทีละนิด เหมียวอยู่ตรงนี้เสมอ เป็นกำลังใจให้นะ

รู้เท่าทันป้องกันการเกิดความเครียดทางการเงิน
ก่อนที่ความเครียดจะถามหา พี่มนุษย์สามารถ "รู้เท่าทันการเงินตัวเอง" ได้ด้วยการสังเกต สร้างวินัย และวางแผนล่วงหน้า เพื่อไม่ให้เงินกลายเป็นเรื่องน่าปวดหัว มาดูเทคนิคที่เหมียวแนะนำกันเลยดีกว่า:
1. คำนวณสัดส่วนหนี้ต่อรายได้ (Debt-to-Income Ratio)
ถ้าหนี้ที่ต้องจ่ายต่อเดือนสูงเกิน 40% ของรายได้ แสดงว่าพี่อาจกำลังอยู่ใน "เขตเสี่ยงทางการเงิน" แล้ว วิธีเช็กง่าย ๆ คือ รวมยอดหนี้ที่ต้องจ่ายต่อเดือน แล้วหารด้วยรายได้รวม แล้วคูณด้วย 100 จะได้เปอร์เซ็นต์ออกมา เช่น รายได้ 20,000 บาท หนี้ 8,000 บาท = 40% พอดี
2. จัดงบประมาณรายเดือนให้เป็นระบบด้วยหลักการง่าย ๆ
แนะนำให้ใช้หลัก 50/30/20 คือ
50% สำหรับค่าใช้จ่ายจำเป็น (ค่ากินอยู่ ค่าเดินทาง)
30% สำหรับใช้จ่ายตามใจ (ความสุขเล็ก ๆ ของพี่)
20% สำหรับเก็บออมและชำระหนี้
หรือจะใช้แนวทาง "ออมก่อน ใช้ทีหลัง" ก็เวิร์กเหมือนกัน และถ้าอยากจัดหมวดหมู่ได้แม่นยำขึ้น ลองใช้แอป "เหมียวจด" จัดการเงินให้เป็นหมวด ๆ ได้ง่าย ๆ แบบไม่ปวดหัว
3. วางแผนล่วงหน้าเพื่อลดความเสี่ยงทางการเงิน
เทศกาลปีใหม่ สงกรานต์ วันเกิด หรือค่าใช้จ่ายฉุกเฉิน เช่น ค่ารักษาพยาบาลหรือซ่อมรถ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นแน่นอน แต่หลายคนลืมวางแผนไว้ล่วงหน้า แนะนำให้กันเงินสำรองส่วนนี้เอาไว้ตั้งแต่ต้นเดือน จะได้ไม่มานั่งเครียดทีหลัง
4. เสริมความรู้ทางการเงินเป็นประจำ
รู้เยอะ ไม่ได้แปลว่าเครียดเยอะ แต่คือมี "ภูมิคุ้มกันทางการเงิน" พี่สามารถเรียนรู้เรื่องการจัดการหนี้, การลงทุนเบื้องต้น, หรือการวางแผนภาษีได้จากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ เช่น เพจการเงินดี ๆ , พอตแคสต์, หรือคอร์สออนไลน์แบบฟรีและเสียเงินก็มีให้เลือกเพียบ
5. จดรายรับรายจ่ายให้เป็นนิสัย
เรื่องเงินถ้าไม่ "เห็นภาพ" ชัด ๆ มันก็จะหลุดมือง่าย ๆ นี่แหละคือเหตุผลที่พี่ควรเริ่มจดรายรับรายจ่ายตั้งแต่วันนี้ เพราะแค่พี่รู้ว่าเงินเข้ามาและออกไปทางไหนบ้าง ก็จะช่วยลดความเครียดและควบคุมการใช้เงินได้ดีมากขึ้น
สำหรับคนที่ไม่รู้จะเริ่มยังไง หรือจดไม่ครบไม่ต่อเนื่อง ลองโหลดแอป "เหมียวจด" มาลองใช้ดูได้เลย เพราะ
เหมียวจด จะมาช่วยพี่บันทึกรายจ่ายจากสลิปโอนเงินให้พี่ ๆ แบบอัตโนมัติ อีกทั้งยังมีกราฟสรุปให้ดู ไม่ต้องจดเองหรือคำนวณเองให้ยเหนื่อย เรียกได้ว่าเป็น "เพื่อนคู่คิดทางการเงิน" ที่ทำให้การจัดการเงินไม่ใช่เรื่องเครียดอีกต่อไป
บันทึกรายจ่ายจากสลิปโอนเงินได้อัตโนมัติ แค่เปิดแอปเหมียวก็จดให้เลย
เพิ่มรายการเองได้ ถ้าใช้เงินสดหรือบัตรเครดิต
จัดหมวดหมู่ได้ เช่น ค่าอาหาร ค่าเดินทาง หรือของใช้จำเป็น
ใส่แท็ก# เพื่อติดตามค่าใช้จ่ายยิบย่อย เช่น #กาแฟ #ให้แม่ #ให้แมว
มีกราฟเทียบรายเดือน ช่วยดูพฤติกรรมการใช้เงินของตัวเองได้แบบชัด ๆ
ความเครียดทางการเงินป้องกันได้ ถ้าพี่มนุษย์ "เข้าใจเงิน" ของตัวเองอย่างลึกซึ้ง และเริ่มวางแผนอย่างมีสติวันนี้ เหมียวขอเป็นกำลังใจให้ทุกก้าวที่พี่เลือกดูแลการเงินของตัวเองนะ
เรื่องราวที่เหมียวแนะนำ

ตั้งเป้าหมายปีใหม่ให้มีทิศทาง! เคล็ดลับสู่ความสำเร็จ (ทั้งชีวิตและการเงิน)
เรียนรู้วิธีตั้งเป้าหมายปีใหม่ หรือ New Year's resolution พร้อมเคล็ดลับวางแผนการเงินและชีวิตให้ชัดเจน มีทิศทาง และทำได้จริง

แชร์ทริคออมเงินแบบ First Jobber เก็บยังไงไม่ให้เครียด
ชวนมนุษย์เงินเดือนมือใหม่มาเรียนรู้ออมเงินแบบ First Jobber เริ่มต้นง่าย เก็บเงินก้อนได้จริงแบบไม่ฝืนใจ ไม่ต้องเครียดเรื่องเงินอีกต่อไป!

ค่าใช้จ่ายหลังเกษียณ วางแผนอย่างไรให้เพียงพอ
การวางแผนค่าใช้จ่ายหลังเกษียณเป็นเรื่องสำคัญ เพราะจะมีผลต่อคุณภาพชีวิตในช่วงบั้นปลาย ถ้าไม่อยากทำงานทั้งชีวิต ต้องวางแผนเกษียณด้วยวิธีนี้