การเงินกับไลฟ์สไตล์ Gen Z: บริหารยังไงให้เงินเหลือ แบบไม่ฝืน

"ทำไมเงินหมดเร็วจัง? ทั้ง ๆ ที่ก็ไม่ได้ช้อปหนักหรือติดแกลมมากมาย"

เหมียวบอกเลยว่า ปัญหานี้เจอได้บ่อยมาก ๆ ในวัยรุ่น Gen Z เนื่องด้วยไลฟ์สไตล์ Gen Z ที่ผูกติดกับความสะดวกและคล่องตัว จะซื้อที่ก็จ่ายง่ายไม่ว่าจะผ่าน QR หรือ e-wallet แค่คลิกเดียวได้ของถึงบ้านแล้ว แต่พอเช็กอีกที เหลือเงินติดบัญชีไม่ถึงร้อย!

ในบทความนี้เหมียวเลยอยากชวนพี่ ๆ มาทำความเข้าใจเรื่องไลฟ์สไตล์และพฤติกรรมใช้เงินของ Gen Z แบบเรียล ๆ ว่า อะไรทำให้เงินไหลโดยไม่รู้ตัว แล้วจะมีวิธีไหนช่วยให้ชีวิตยังคูล ใช้จ่ายได้ตามสไตล์ แต่ยังมีเงินเก็บเหลือและไม่เดือดร้อน

ไลฟ์สไตล์ Gen Z เป็นยังไง?

ถ้าจะให้นิยาม ไลฟ์สไตล์ Gen Z แบบสั้น ๆ เหมียวขอใช้คำว่า "เร็ว ง่าย และเป็นตัวเอง" พี่มนุษย์วัยนี้โตมากับเทคโนโลยีสุดล้ำ ใช้ e-wallet, QR payment และแอปพลิเคชันจัดการทุกอย่างได้คล่องมือ จะจ่าย จะโอน จะสั่งของ ก็กดไม่กี่ที ของก็มาส่งถึงบ้านแล้ว!

นอกจากนี้ Gen Z ยังขึ้นชื่อเรื่องความคิดไว เปลี่ยนไว เบื่อง่าย ไม่ตามใคร และชอบอะไรที่สะท้อนตัวตนแบบชัด ๆ ซึ่งก็ไม่ได้ผิดอะไรเลย แต่บางครั้งไลฟ์สไตล์แบบนี้ก็อาจพาให้การเงินสั่นสะเทือนได้เหมือนกัน โดยเฉพาะเมื่อค่าครองชีพสูงขึ้น แต่รายได้ยังเท่าเดิม

หลายคนติดกับดักนักรีวิวป้ายยา ไลฟ์โค้ช โปรโมชัน หรือเทรนด์ที่มาไวไปไว (ของมันต้องมี) จนเผลอใช้เงินเกินตัวแบบไม่รู้ตัว พอสิ้นเดือนก็เข้าสู่วงจรเดิม ๆ ว่า

เงินเข้า → หมดไว → รูดบัตร → ผ่อนมือถือ → เครียด แล้ววนซ้ำอยู่อย่างนั้น

ยิ่งไปกว่านั้น คือไม่มีใครสอนเรื่องการเงินแบบจริงจัง พี่ ๆ Gen Z เลยต้องลองผิดลองถูกเองมาตลอด ทั้งที่แค่มีไกด์หรือเครื่องมือดี ๆ ช่วยก็อาจหลุดวงจรนี้ได้ไวขึ้นเยอะเลยล่ะ

พฤติกรรม Gen Z กับเรื่องเงิน ที่เหมียวสังเกตได้

เรามาดูกันว่า วัยรุ่น Gen Z มีพฤติกรรมด้านการเงินแบบไหน

ช้อปออนไลน์เป็นหลัก

การไถแอปส้ม-แอปชมพูและซื้อของออนไลน์ถือเป็นไลฟ์สไตล์ของ Gen Z เลยจริง ๆ เพราะเป็นช่องทางที่สะดวก และมีตัวเลือกให้เลือกเยอะ หลายคนยังเริ่มติด Pay Later หรือช้อปก่อนจ่ายทีหลัง แบบกดปุ๊บได้ปั๊บ ซึ่งถึงแม้จะสะดวก แต่ถ้าไม่วางแผนดี ๆ ก็อาจกลายเป็นดาบสองคมได้เหมือนกันนะ

สนใจเป้าหมายระยะสั้นมากกว่า

วัยรุ่น Gen Z มักจะตั้งเป้าหมายสั้น ๆ แบบรายเดือนหรือรายไตรมาส มากกว่าระยะยาว เช่น "เดือนนี้ต้องเก็บให้ได้ 5,000 ไว้ซื้อไอแพด" หรือ "อยากไปดูคอนเสิร์ตศิลปินที่ชอบ ต้องเก็บให้ทันก่อนเปิดขายบัตร!" ซึ่งมีข้อดีตรงที่ทำให้การเก็บเงินกลายเป็นเรื่องที่ทำได้ง่ายและถึงเป้าได้ไว แต่ก็ทำให้หลาย ๆ คนลืมคิดเผื่ออนาคตหรือกรณีฉุกเฉินด้วยเช่นกัน

ชอบรีวิวการเงินแบบง่าย ๆ

อย่างที่เรารู้กันว่าความสะดวก ความง่าย เป็นหัวใจหลักของไลฟ์สไตล์ Gen Z เลย จะให้มานั่งดูตัวเลขแบบตารางก็คงไม่ค่อยทำกันแล้ว เพราะ Gen Z ชอบการสรุปแบบให้เห็นภาพรวมชัด ๆ อย่าง Pie chart วงกลมสีสวย ๆ หรือ Bar Graph ที่แบ่งสีตามหมวดหมู่ค่าใช้จ่ายให้เลย ดูแล้วรู้ทันทีว่าเดือนนี้ใช้เงินไปกับอะไรเยอะอะไรควรเบรก

ไม่จดมือ ไม่คิดเลขเอง ใช้แอปจดเป็นส่วนใหญ่

เพราะไลฟ์สไตล์ของ Gen Z ผูกติดกับมือถืออยู่แล้ว เลยไม่มีการจดรายจ่ายลงสมุดอีกต่อไป วัยรุ่น Gen Z ตอนนี้หันมาใช้แอปจดกันหมด เพราะเร็ว ง่าย และไม่ต้องเสียเวลานั่งพิมพ์หรือคิดเลขเอง เหมือนมีผู้ช่วยมาคอยทำบัญชีให้ยังไงยังงั้น

แอปจดรายจ่ายในปัจจุบันก็มีให้เลือกโหลดมากมายหลายแอปเลย ใครที่สนใจลองโหลด เหมียวจด มาติดเครื่องไว้ดูได้ โดยเหมียวจะจดรายจ่ายให้อัตโนมัติจากสลิปโอนเงิน ไม่ว่าพี่ ๆ จะจ่ายจากบัญชีธนาคารไหน ก็จดได้หมด แถมสรุปภาพรวมเป็นกราฟรายสัปดาห์-รายเดือนได้ด้วย!

ส่องฟีเจอร์เหมียวจด

วัยรุ่น Gen Z รายจ่ายเยอะจนตั้งตัวไม่ทัน เพราะอะไร?

ไม่ใช่แค่พี่คนเดียวหรอกที่รู้สึกว่า "ทำไมเงินหมดเร็วจัง" เพราะพฤติกรรมการใช้เงินของ Gen Z ส่วนใหญ่มีรูปแบบที่คล้ายกันมาก ๆ โดยเฉพาะความสะดวกในการใช้จ่าย ที่บางครั้งก็แอบเป็นกับดักแบบเนียน ๆ เลยล่ะ

3 พฤติกรรมทำเงินหาย ที่เหมียวเห็นบ่อยมากในหมู่ Gen Z

1. จ่ายทีละนิด แต่รวมแล้วเยอะสุด ๆ
"กาแฟ 80 บาทต่อวัน เดือนนึงก็ 2,400 แล้วนะ…" บางคนซื้อของเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อ "ให้รางวัลตัวเอง" แต่พอรวม ๆ กันทุกวัน กลายเป็นเงินก้อนใหญ่แบบไม่รู้ตัว แถมเงินเดือนก็ไม่พอใช้อยู่ดี

2. ใช้ก่อนคิด เพราะมันง่าย
"แค่สแกนหน้าหรือจิ้มจอมือถือไม่กี่ที เงินก็ออกจากบัญชีล่ะ" เทคโนโลยีช่วยให้ใช้เงินง่ายขึ้น แต่ถ้าไม่วางแผนก่อน พอรู้ตัวอีกที หนี้บัตรเครดิตก็พอก หรือวงเงิน Pay Later ก็เต็มจนปิดไม่ลง

3. ใช้เงินตามอารมณ์มากกว่าวางแผน
"เหนื่อย → ฮีลใจตัวเองด้วยการช้อปปิ้ง → อีทของอร่อย → เงินหายไปเป็นพัน" อารมณ์พาไปคือเรื่องปกติของ Gen Z แต่ถ้าไม่มีลิมิต หรือใช้เงินเพื่อเยียวยาตัวเองบ่อย ๆ ก็อาจสะสมเป็นหนี้ฟุ่มเฟือยแบบไม่รู้ตัวเลย

นี่ยังไม่นับเคสที่กู้ผ่านแอปโดยไม่คำนวณภาระหนี้ หรือรูดบัตรเพราะหวังแต้ม/สิทธิประโยชน์ จนต้องจ่ายขั้นต่ำวนไป ดอกเบี้ยก็เลยสะสมจนกลายเป็นภาระใหญ่ที่ไม่รู้จะเริ่มเคลียร์ยังไงดี

แต่พี่ ๆ Gen Z อย่าเพิ่งท้อใจ เพราะเราสามารถมีไลฟ์สไตล์ที่แฮปปี้ และมีความเฮลตี้เรื่องเงินได้ เพียงแต่เริ่มจากปรับ Mindset ก่อนเลย:

• เงินไม่ใช่ของรางวัล แต่คือ "เครื่องมือ" ในการใช้ชีวิตให้เวิร์กในแบบของเรา

• ไม่ต้องอด หรือ หักดิบ แค่เริ่มจากจุดเล็ก ๆ เช่น ดูว่าเดือนนึง เราช้อปออนไลน์ไปมากแค่ไหน และตรงไหนสามารถลดหรือไม่ซื้อได้บ้าง แล้วค่อย ๆ ขยับไปเป้าหมายที่ใหญ่กว่า

• แผนการเงินเปลี่ยนไปตลอดเวลา และแผนที่ดีที่สุด คือ แผนที่ยืดหยุ่นและทำได้อย่างสม่ำเสมอ

ตั้งรับเกมใช้จ่ายของ Gen Z แบบเฮลตี้ ไม่มีสะดุด

ถ้าเกมการเงินของพี่ดูยากกว่าเกมในมือถือ เหมียวบอกเลยว่าต้องเริ่มจากปรับ Mindset ก่อนอันดับแรก! ถ้ามองการเงินให้ถูกมุม จะช่วยให้พี่วางแผนชีวิตได้ดีขึ้นโดยไม่รู้สึกว่าต้อง "อด" หรือ "ฝืน"

• เงินไม่ใช่แค่เอาไว้ใช้ให้หมด แต่คือเครื่องมือในการสร้างชีวิตแบบที่พี่อยากได้

• ถ้าเข้าใจจุดนี้ จะเริ่ม "เลือกใช้" แทน "เผลอใช้" ได้ง่ายขึ้นเยอะเลย

ใช้ตัวช่วยที่ใช่อย่าง "เหมียวจด" แอปจดรายจ่ายแบบอัตโนมัติ ที่เกิดมาเพื่อ Gen Z โดยเฉพาะ!

• แค่โอน เหมียวก็จดให้เลยอัตโนมัติจาก e-slip ไม่ต้องนั่งจดเอง ไม่ต้องกลัวลืม

• สรุปออกมาเป็น Pie chart สีสวย แยกหมวดหมู่รายจ่ายให้เลย เห็นภาพรวมค่าใช้จ่ายได้ทันที

• ใช้ # ในการแยกการจ่ายเช่น #กินแก้เครียด #เปย์ตัวเอง #ของต้องมี หรือ #ผ่อนช้อปปี้ เห็นแล้วรู้เลยว่าอันไหนตามใจ อันไหนจำเป็น

พอรีวิวการใช้เงินของตัวเองแล้ว ลองตั้งงบตามหมวดหมู่ได้เลย เช่น สัปดาห์นี้จะช้อปออนไลน์ไม่เกิน 2,000 แล้วจะรู้ว่า ไลฟ์สไตล์แบบ Gen Z ก็มีเงินเหลือเก็บได้

สุดท้ายนี้ พี่มนุษย์อย่าลืมว่า การจัดการเงินไม่ได้ยากเกินกว่าที่จะเริ่มต้น แค่ปรับมุมมองให้เงินเป็นเครื่องมือ ไม่ใช่รางวัล และใช้ตัวช่วยดี ๆ อย่างเหมียวจด ก็จะช่วยให้พี่ควบคุมการใช้จ่ายได้ง่ายขึ้น ไม่ว่าจะรายรับมากหรือน้อย ก็ใช้ชีวิตแบบเฮลตี้ มีเงินเหลือเก็บ และไม่ต้องเครียดเรื่องเงินอีกต่อไป

เริ่มต้นวันนี้ พรุ่งนี้ชีวิตการเงินของพี่จะดีขึ้นแน่นอน!

เริ่มใช้เหมียวจด