แก้พฤติกรรมใช้เงินฟุ่มเฟือย ทำยังไงให้เห็นผลเลยทันที?

ก็แค่กาแฟแก้วละ 100, เสื้อผ้าเซลล์ในไอจี, ของจุกจิกจากแอปส้ม รู้ตัวอีกที เงินเดือนที่ได้หายวับแทบไม่เหลือในบัญชี นี่แหละ พฤติกรรมที่เหมียวเรียกว่า ใช้เงินฟุ่มเฟือย ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาการใช้จ่ายที่เกินตัวจนกลายเป็นหนี้สินได้

แต่ทั้งนี้ พี่มนุษย์ไม่ต้องกังวลใจไปนะ พฤติกรรมใช้จ่ายฟุ่มเฟือยแบบนี้มีทางแก้อยู่นะ แถมยังเป็นวิธีที่พี่ ๆ ทำตามได้ไม่ยากและเห็นผลจริง มาเริ่มเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้เงินฟุ่มเฟือยให้เป็นคนที่ใช้เงินประหยัดไปพร้อมกับเหมียวกันดีกว่า

พฤติกรรมของคนใช้เงินฟุ่มเฟือย

อันดับแรก เหมียวขอพาพี่ ๆ มาเข้าใจพฤติกรรมการใช้เงินฟุ่มเฟือยกันก่อน

การใช้เงินฟุ่มเฟือย คือ การใช้จ่ายโดยไม่มีการวางแผน ซื้อของเกินความจำเป็น และใช้จ่ายตามอารมณ์มากเกินไปโดยไม่ได้ใช้เหตุผลไตร่ตรอง ซึ่งสาเหตุของการใช้เงินฟุ่มเฟือยไม่ใช่แค่การซื้อของแพงเท่านั้น แต่ยังเกิดจากนิสัยการใช้จ่ายเล็ก ๆ ที่สะสมจนค่าใช้จ่ายเยอะเกินตัวได้เหมือนกันนะ

มาดูกันดีกว่า พฤติกรรมใช้จ่ายฟุ่มเฟือยของพี่มนุษย์แบบไหนบ้างที่มักจะพบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน

1. ซื้อของด้วยอารมณ์

หลายครั้งที่พี่มนุษย์เดินเข้าร้านเพื่อซื้อของเพียงชิ้นเดียว แต่กลับออกมาพร้อมถุงเต็มมือ นี่คือผลของการซื้อของด้วยอารมณ์หรือการซื้อแบบไม่ไตร่ตรองล่วงหน้า ซึ่งมักเกิดขึ้นจากการไม่มีแผนซื้อของอย่างชัดเจน หรือปล่อยให้ความรู้สึกในตอนนั้นนำทางการตัดสินใจของพี่ ๆ จนเผลอใช้เงินฟุ่มเฟือย

2. ประเมินค่าใช้จ่ายเล็ก ๆ น้อย ๆ ต่ำเกินไป

ค่าใช้จ่ายเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น กาแฟแก้วละ 100 บาท ขนมขบเคี้ยวที่ซื้อประจำ รวมถึงการออกไปกินข้าวนอกบ้าน อาจดูไม่มากในแต่ละวัน แต่เมื่อเอามาคำนวณรวมกันทั้งเดือนก็กลายเป็นค่าใช้จ่ายจำนวนไม่น้อยเลยทีเดียว พฤติกรรมนี้เกิดจากการประเมินค่าใช้จ่ายเล็ก ๆ ต่ำเกินไป อาจทำให้พี่ ๆ ใช้เงินเยอะเกินงบประมาณโดยไม่รู้ตัวได้

3. การใช้จ่ายเพื่อเข้าสังคม

ความต้องการเป็นที่ยอมรับในกลุ่มเพื่อนนั้นเป็นเรื่องใหญ่ เพราะพี่มนุษย์เป็นสัตว์สังคม ดังนั้น การปฏิเสธคำชวนจากเพื่อน ๆ จึงเป็นเรื่องยาก ซึ่งนั่นอาจทำให้พี่ ๆ ใช้จ่ายเกินความจำเป็นได้ เช่น การรับประทานอาหารนอกบ้านบ่อยครั้ง หรือการซื้อเสื้อผ้าหรู ใช้ของแพง ๆ เพื่อให้เข้ากับกลุ่มเพื่อน เป็นต้น

4. การสร้าง ‘หนี้’ เป็นเรื่องปกติ

บางคนมองว่าการมีหนี้เป็นเรื่องปกติ อีกทั้งยังเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าพี่ ๆ กำลังมีความก้าวหน้าทางสังคม อาจนำไปสู่การใช้บัตรเครดิตหรือสินเชื่อส่วนบุคคลโดยไม่พิจารณาความสามารถในการชำระคืน เมื่อหนี้สะสมเยอะขึ้นก็จะเกิดปัญหาการเงินในระยะยาวได้ในที่สุด

5. ใช้สินเชื่อโดยไม่วางแผน

มีงานวิจัยหนึ่งจากมหาวิทยาลัยโตรอนโต เปิดเผยว่า คนที่ใช้จ่ายด้วยบัตรเครดิตจะมีแนวโน้มจ่ายเงินเกินตัวมากกว่าคนที่ใช้จ่ายด้วยเงินสด ดังนั้น พฤติกรรมการใช้จ่ายด้วยสินเชื่อแบบนี้ อาจกระตุ้นให้พี่มนุษย์ใช้เงินฟุ่มเฟือยจนไม่เหลือเงินเก็บได้เลย

อยากเลิกพฤติกรรมใช้เงินฟุ่มเฟือย ต้องทำยังไง?

เหมียวเข้าใจพี่ ๆ นะว่าการใช้จ่ายฟุ่มเฟือยเพื่อการใช้ชีวิตนั้นเป็นปัญหาที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แถมยังควบคุมพฤติกรรมการใช้จ่ายของตัวเองค่อนข้างยาก แต่ถ้าหากพี่อยากเลิกพฤติกรรมใช้เงินฟุ่มเฟือยอย่างจริงจังล่ะก็ เหมียวมีวิธีปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้จ่ายมาแนะนำ เพียงแค่พี่ทำตามนี้เลย

1. ห้ามใจไม่ให้ใช้เงินฟุ่มเฟือย

ก่อนจะหยิบของเข้าตะกร้า ลองถามใจตัวเองก่อนว่า “จำเป็นจริงมั้ย?” หรือ “ของที่ซื้อไปก่อนหน้านี้ได้ใช้หรือยัง?” การตั้งคำถามแบบนี้จะช่วยให้พี่มนุษย์หยุดคิดก่อนซื้อ และลดการใช้เงินฟุ่มเฟือยได้ไม่น้อยเลยแหละ

2. หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นที่ทำให้ใช้เงินเยอะขึ้น

เวลาที่รู้สึกเครียด เบื่อ เซ็ง มักจะไปแก้เครียดด้วยการช้อปปิง ซึ่งนั่นกระตุ้นให้ใช้เงินสุด ๆ ยิ่งเจอป้ายลดราคาก็จะยิ่งจ่าย แถมยังทำให้ใช้บัตรเครดิตง่ายอีกด้วย เหมียวขอแนะนำให้ทำกิจกรรมอื่นแทน จะช่วยลดการใช้จ่ายฟุ่มเฟือยได้อย่างดีเลยล่ะ เช่น อ่านหนังสือ หรือออกกำลังกาย เป็นต้น

3. บันทึกรายรับ-รายจ่าย

การใช้จ่ายในแต่ละวัน ถ้าไม่เขียนรายการใช้จ่ายให้เห็นภาพ พี่ก็ไม่รู้หรอกว่าใช้จ่ายไปเยอะแค่ไหน แล้วพี่จะจ่ายเงินไปเรื่อย ๆ แบบไม่ทันระวัง ดังนั้น การจดบันทึกรายรับ-รายจ่ายอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้พี่มนุษย์เห็นภาพรวมของการใช้จ่าย และสามารถควบคุมการใช้จ่ายตามงบประมาณได้ดีขึ้น

4. ใช้ตัวช่วยตรวจสอบการใช้จ่ายย้อนหลัง

การใช้ตัวช่วยอย่างแอปพลิเคชันช่วยบันทึกรายรับ-รายจ่ายจะสามารถตรวจสอบรายการใช้จ่ายที่ผ่านมาในแต่ละเดือนได้ว่า พี่ ๆ มีพฤติกรรมใช้จ่ายฟุ่มเฟือยหรือเปล่า และยังช่วยให้วางแผนและปรับปรุงการใช้เงินของตัวเองให้ดียิ่งขึ้นได้อีกด้วย

ยกตัวอย่างเช่น แอปเหมียวจด ที่ช่วยจดรายจ่ายจากสลิปโอนเงินที่อยู่ในมือถือแบบอัตโนมัติ ให้พี่มนุษย์ติดตามค่าใช้จ่ายได้อย่างละเอียด เช็กย้อนหลังได้ง่าย ๆ เลยว่า สัปดาห์นี้ใช้เงินกับค่าอาหารไปเท่าไหร่, ค่าเดินทางเท่าไหร่, ช้อปปิงไปมากแค่ไหน แล้วประหยัดตรงไหนได้บ้าง

เปลี่ยนความคิด เพื่อชีวิตการเงินที่ดีขึ้น

นอกจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมใช้เงินฟุ่มเฟือยแล้ว การปรับ Mindset ให้ดีขึ้นก็สำคัญไม่แพ้กัน เหมียวขอแนะนำให้พี่มนุษย์เปลี่ยนวิธีคิดให้เป็น Growth Mindset ซึ่งพี่ ๆ ทุกคนสามารถฝึกฝนกันได้ การมีแนวคิดแบบนี้จะช่วยให้พี่ ๆ อยากปรับปรุงวิธีการใช้จ่ายให้ดีกว่าเดิม เพื่อให้มีวินัยทางการเงิน รู้เป้าหมายทางการเงินของตัวเอง และไม่ใช้เงินอย่างผิดวิธี

มีพี่มนุษย์มีแนวคิดแบบ Growth Mindset ก็จะนำไปสู่พฤติกรรมต่าง ๆ ที่ช่วยให้วางแผนการเงินได้ดีขึ้น ดังนี้

1. แบ่งสัดส่วนค่าใช้จ่ายให้ชัดเจน

การวางแผนการใช้จ่ายโดยแบ่งสัดส่วนอย่างชัดเจน เช่น ใช้สูตร 50-30-20 โดยแบ่งรายได้เป็น 50% สำหรับค่าใช้จ่ายจำเป็น, 30% สำหรับความต้องการ และ 20% สำหรับการออมและการลงทุน จะช่วยให้พี่มนุษย์ควบคุมการใช้จ่ายและมีเงินเก็บอย่างมีประสิทธิภาพ

2. แยกบัญชีออมเงินกับบัญชีใช้จ่ายออกจากกัน

การแยกบัญชีออมเงินออกจากบัญชีใช้จ่ายจะช่วยให้พี่มนุษย์ไม่เผลอใช้เงินออมไปกับค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น และยังช่วยสร้างวินัยในการออมเงินอย่างต่อเนื่อง

3. เตรียมเงินสำรองฉุกเฉิน

การมีเงินสำรองฉุกเฉินอย่างน้อย 3-6 เดือนของค่าใช้จ่ายจำเป็น จะช่วยให้พี่มนุษย์มีความมั่นคงทางการเงินในกรณีที่เกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เช่น การเจ็บป่วย หรือการตกงาน เป็นต้น

4. ศึกษาหาข้อมูลและเริ่มต้นลงทุน

การศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับการลงทุนและเริ่มต้นลงทุนอย่างมีเป้าหมาย จะช่วยให้พี่มนุษย์มีโอกาสเพิ่มรายได้และสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาว

แก้นิสัยใช้เงินฟุ่มเฟือยด้วย ‘เหมียวจด’

‘นิสัยใช้เงินฟุ่มเฟือย’ เหมียวบอกเลยว่าแก้ได้ไม่ยาก เพียงแค่เลิกพฤติกรรมใช้จ่ายฟุ่มเฟือย และปรับ Mindset ใหม่ให้เป็น Growth Mindset เพื่อให้พี่ ๆ มีวินัยและวางแผนการเงินตัวเองได้อย่างดี แต่สำหรับพี่ ๆ คนไหนที่ยังไม่มีแอปพลิเคชันช่วยบันทึกรายจ่ายประจำวันให้ตัวเองล่ะก็ ลองดาวน์โหลด

‘เหมียวจด’ ซึ่งเป็นแอปช่วยจดบันทึกรายจ่ายอัตโนมัติจากสลิปธนาคารที่อยู่ในอัลบัม

• สรุปค่าใช้จ่ายให้เห็นภาพรวม เช็กรายวันหรือรายเดือนได้ว่าใช้เงินไปเท่าไหร่
• จัดหมวดหมู่ค่าใช้จ่ายได้ เช่น อาหาร ของใช้จำเป็น ชอปปิ้ง และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ จะได้รู้ว่าเราเสียเงินให้กับเรื่องไหนมากที่สุด
• สร้างแท็ก# เพื่อติดตามและควบคุมค่าใช้จ่ายเฉพาะเรื่อง เช่น #สกินแคร์ #ชานมไข่มุก หรือ #กล่องสุ่ม
• เพิ่มรายการใช้จ่ายง่าย ๆ ด้วยตัวเอง จะรายการเงินสดหรือบัตรเครดิตก็ไม่ตกหล่น
• ดูกราฟสรุปการใช้จ่าย เปรียบเทียบข้ามเดือนได้ให้เห็นแนวโน้มการจ่าย และวางแผนการเงินได้ดีขึ้น

แค่มีแอปเหมียวจดติดเครื่องไว้ ก็ช่วยให้พี่ ๆ ติดตามค่าใช้จ่ายและวางแผนการเงินได้ง่ายขึ้นเยอะ

เริ่มใช้เหมียวจด